Gazze li gözü yaşlı anneler ve bir asrı deviren Anneler Günü
Çocukluğumuzda duymadığımız, yaşadıkça basından, etraftan, vitrinlerden ve çocuklarımızdan iyice bellediğimiz veya belletilen Anneler günü yaklaşıyor. Dünyanın bir çok ülkesinde (3,8,10, 21, 25, 30 Mart tarihlerinde) farklı günlerde kutlandığı gibi bir çok Avrupa ülkesinde kutlanan her Mayıs ayının 2. pazarında kutlamak ülkemizde esas alınmış. Dolayısıyla bu yıl 11 Mayıs Pazar günü yaşanacak. Bu uygulamanın serencamesini merak ettim ve birkaç kaynağa nazar ettim.
Antik dönemlerde de varmış
Anneler günü geleneğinin Antik Yunanların Yunan mitolojisindeki pek çok tanrı ve tanrıçanın annesi olan Rhea onuruna verdikleri yıllık ilkbahar festivali kutlamalarıyla başladığı, Antik Romalıların da ilkbahar festivallerini Hz. İsa'nın doğumundan 250 yıl öncesinden ana tanrıça Kibele onuruna kutladıkları belirtiliyor.
Modern anlamda ABD’de başlamış
Anneler Günü'nün nerede ve ne zaman başladığıyla ilgili en meşhur rivayet ABD'nin Virginia eyaletinde öğretmen Anna Jarvis adlı bir kadının, 1905 yılında vefat eden annesi için her yıl kutlama yapmak istemesi ve ilk kez 1908 yılında bir okulda 407 çocuk ve anneleriyle gerçekleştirmesiyle başladığıdır.
Anna hanım anneler gününü başlatmış!
Görüldüğü üzere Ticarileştiğini görünce ama pişman olmuş. Endüstrinin işine gelmiş, canlanmasına vesile olmuş. Devamında reklam, imaj, kültür dayatması/empozesi, taklitçilik özentisiyle kamuya mal olmuş. Kutlanmayan annenin eksikliğini hissettiği, unutulduğu, zehabına kapılmasına; kutlamayan evladın başkalarından aşağı kalmamak adına yarıştığı kutlamazsa vicdan azabı çektiği bir kerteye ulaşmış, kutlanmayanın unutulmuş hissi yaşamasına sebep olmuş. Çoğunlukla ‘âdet yerini bulsun’ olmuş, ar belası, ‘herkes annesine hediye alıyor, ben almazsam ayıp olmasın’a dönüştüğünü görmek acı.
Anneler Günü 111 yaşında
1914 yılında ilan edildiğine ve yaygınlaşmaya başladığına göre 2025 yılında Anneler günü 111 yaşında denilebilir.
Çığırından çıktığını görünce
Anneler gününün yerleşmesi ve yayılmasına vesile olan Anna öğretmen, haberlere göre bir süre sonra anneler gününün ticarileştiğini görerek davalar açmış fakat hiç birisini kazanamamış…Yani 1920'lerde Anneler Günü amacından yavaş yavaş sıyrılıp bu anlamlı gün bir anda 'hediye alma yarışına' döndüğünü görüyor.
Bizdeki tezahürü
Bize gelince Anneler günü kutlamaları Türkiye’de 1955’te Türkiye Kadınlar Birliğinin girişimleriyle başlamış ve aynı yıl 5 Mayıs 1955'te kutlanan Anneler Günü'nde Nene Hatun 'Yılın Annesi' seçilmiş. Ogün bugün de 70 yıldır devam ediyor.
Aslında her gün anneler günü
Biz kırsal alanda büyüdüğümüz için Anneler gününü bilmezdik. Yıllar sonra modern kültürün dayatmasıyla çocuklarımız bize öğretti!
Ana babaya itaatin dini bir vecibe olduğu, onlara öff / üff bile denmeyeceği değerlerimiz arasında yer alır. ‘Ana gibi yâr, Bağdat gibi diyar olmaz’, ‘Ana başta tac imiş, Her derde ilac imiş, Bir evlat pir olsa da, Anaya muhtac imiş’ diyen medeniyetin çocuklarıyız.. Ana/Anne ifadeleri yetmez bizde ‘anneciğim’ ile şefkatin dozunu daha da artıran bir milletiz. Yaşlı teyzelere bile ‘anne’ diye hitap eden, komşu hanımlara ‘komşu anne’ diye seslenen başka bir kültür var mıdır bilmiyorum.
Bizim medeniyetimizde anneler, babalar, öğretmenler günü olmadığı gibi kadınlar günü de yoktur. Haddizatında değerlerin bir güne hapsedilmez ve her güne yayılır. Bizim kültürümüze sonradan ilişmiş olsa bile umulan hayırlara vesile olur düşüncesiyle ilgileniyoruz.
Rabbim, sağ olan annelerimize sıhhat ve afiyet, vefat edenler rahmetler eylesin.. Hepimize annelerine huzur ve onur veren evlatlar olmayı, sağlıklarında kadrü kıymetlerini anlamayı bahşeylesin.
Kutlasın veya kutlamasın bu anneler günü hepimiz için annesini hiç göremeyen, anne şefkati ve sıcaklığı tadamayan, çocukluğunda / gençliğinde annelerini kaybeden insanları hatırlamaya; Gazze ve değişik coğrafyalarda ciğerparelerini birer birer vicdansızların bombaları sonucu kaybeden annelerin durumunu anlamaya, halet-i ruhiyelerini içselleştirmeye; annelerine dünyayı dar eden, ihmal eden, açtıkları yarayla onları ölmeden önce öldüren evlat görünümlü vahşilere ve annelere bu vahşeti yaşatan tüm zalimlere karşı dik duruşumuza vesile olması temennisiyle…